Γράφει ο Σωτήρης Μπέκας
Οι Divanhana εμφανίστηκαν στη Βιέννη (21 Νοεμβρίου) όντας σε μια ευρωπαϊκή πορεία, που πιστοποιεί τη μεγάλη άνοδο της δημοφιλίας τους, κυρίως όμως το γεγονός ότι βρίσκονται στην πιο ώριμη και δημιουργική φάση της καλλιτεχνικής τους πορείας, 14 χρόνια μετά τη σύσταση του γκρουπ, που έγινε από μια παρέα φοιτητών της Μουσικής Ακαδημίας του Σαράγεβο, το 2009.
Η πολυβραβευμένη βοσνιακή μπάντα (Best Group award για το περιοδικό Songlines, το 2023) διατηρεί ατόφιο το άκρως βαλκανικό ταμπεραμέντο και τον μουσικό της χαρακτήρα, που φυσικά έχει ως βάση τα Sevdalinka, δηλαδή τα τραγούδια του Sevdah, τα παραδοσιακά τραγούδια της αγάπης (κυρίως), που κυριαρχούν στο ηχόχρωμα της Βοσνίας, αλλά αποτελούν μια μουσική κληρονομιά ολόκληρης της πρώην γιουγκοσλαβικής επικράτειας.
Οι Divanhana ξεκάθαρα σέβονται και αποδίδουν με εξαιρετικό τρόπο τα τραγούδια της παράδοσής τους, δεν αποποιούνται καθόλου την φολκ πλευρά τους, ωστόσο το καλλιτεχνικό τους καλειδοσκόπιο περιλαμβάνει πολλά περισσότερα. Καταρχάς, πρόκειται για μια εξαιρετικά δουλεμένη μπάντα, σε ό,τι αφορά το ρεπερτόριο, την ερμηνεία, την εμφάνιση επί σκηνής, το σπουδαίο εκφραστικό τους επίπεδο, την επικοινωνία μεταξύ των μουσικών (και την επικοινωνία τους γενικότερα), αλλά και την πολύ ζεστή και άμεση διάδραση με το ενθουσιώδες κοινό τους, έως και την σκηνοθεσία της συναυλίας ή τα κοστούμια που χρησιμοποιούν.
Επιπρόσθετα, φαίνεται να απολαμβάνουν αυτό που κάνουν. Δεν διεκπεραιώνουν. Εκφράζονται βαθιά, πότε με την ορμή ενός ροκ εν ρολ σχήματος, και πότε με την επάρκεια και την ισορροπία ενός πολύπειρου σχήματος, του οποίου οι επιρροές περιλαμβάνουν πολλά είδη μουσικής, ενίοτε και τη χιπ-χοπ ή την ηλεκτρονική μουσική! Χωρίς όμως ποτέ να εγκαταλείπουν τον πυρήνα τους. Τα τραγούδια της Sevdalinka παράδοσης. Ως Βαλκάνιοι, άλλωστε, δεν πιέζουν τη μενταλιτέ τους, συμπαρασύροντας και το κοινό πότε σε χορό, και πότε σε τραγούδι μαζί με το σχήμα. Όμως και πάλι, παρότι όλο αυτό κρύβει την παγίδα της έπαρσης, δεν ξεφεύγουν από την έννοια ενός σχήματος και μιας προσεγμένης παράστασης, πολύ φωτεινής, παρόλα αυτά. Σαν ένα πανηγύρι, που δεν φθίνει, σαν ένα δημιουργικό χάος, απόλυτα… οργανωμένο.
Τα μέλη Selma Droce (τραγούδι, φωνητικά), Neven Tunjić (πιάνο/πλήκτρα), Nedžad Mušović (ακορντεόν), Lejla Larisa Droce (βιολί), Azur Imamović (μπάσο/κιθάρα), Rifet Čamdžić (τύμπανα) and Irfan Tahirović (κρουστά) έχουν το ρόλο και το δημιουργικό τους χώρο επί σκηνής, κανείς δεν απορροφά κάποιον άλλον, ακόμη και εάν η εξαιρετική Selma Droce βρίσκεται μπροστά, ως η βασική (και αεικίνητη) ερμηνεύτρια. Είναι ηλίου φαεινότερο πως υπάρχει απόλυτο δέσιμο και σεβασμός μεταξύ τους.
Και την Πέμπτη, 21 Νοεμβρίου, στο SIMM City της Βιέννης, όλα τα παραπάνω χαρακτηριστικά αποκαλύφθηκαν το ένα μετά το άλλο, ενώπιον του κοινού που είχε γεμίσει το συναυλιακό χώρο, συμμετείχε με μεγάλο ενθουσιασμό και συνέβαλε στην εξέλιξη μιας πολύ όμορφης βραδιάς.
Από τις πιο ιδιαίτερες στιγμές ήταν όταν οι Divanhana ερμήνευσαν ένα τραγούδι δημοφιλές στα παλιά καφενεία του Σαράγεβο (όπως εξήγησαν και για τους μη Βόσνιους) και ένα ζευγάρι σηκώθηκε να το χορέψει, δίπλα από τα τελευταία διαζώματα, με ευγένεια, ομορφιά και νοσταλγία.
Λίγο πριν από την ολοκλήρωση της βραδιάς οι Divanhana δεν παρέλειψαν να πλημμυρίσουν το χώρο με τη φωτεινή μελωδία ενός κλασικού Sevdalinka “διαμαντιού”, (“S one strane Plive”), που συνηθίζουν να ερμηνεύουν μαζί με το κοινό τους…
Αυτή ήταν η αποφώνηση, μιας σπουδαίας μπάντας, που συνεχίζει την ευρωπαϊκή, αλλά και καλλιτεχνική της πορεία, όντας φανερό πως έχει πολλά ακόμη να χαρίσει…
