Από τον Σωτήρη Μπέκα
Τα κάλαντα μία πολύ παλιά φόρμα δημοτικού τραγουδιού, και κοινωνικό έθιμο της υπαίθρου που συνδέθηκε με τις κυριότερες ημερολογιακές γιορτές, ωστόσο παραμένουν δημοφιλή ακόμη και στις μέρες μας, παρότι ο πληθυσμός έχει αστικοποιηθεί, σε μεγάλο βαθμό. Στο άκουσμα τους, οι περισσότεροι φέρνουν στο νου, την εικόνα παιδιών που τα τραγουδούν από γειτονιά σε γειτονιά, φωτίζοντας με τις φωνές τους τα πρωινά της παραμονής των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς ή μερικούς μήνες αργότερα την Κυριακή του Λαζάρου. Ωστόσο, πίσω από την κυρίαρχη αναφορά της μνήμης κρύβεται η μουσική και ιστορική αξία τους, καθώς τα κάλαντα φέρουν πολύ παλιές μελωδίες που χάνονται στα βάθη των αιώνων, παρουσιάζοντας έντονο μουσικολογικό ενδιαφέρον, ενώ και οι ιστορίες που αφηγούνται περιγράφουν μια πολύ παλιότερη δομή κοινωνίας.
Αυτά είναι το στοιχεία που σημειώνουν και τα μέλη του μουσικού σχήματος POLIS Ensemble στη δική τους, πολύ πρόσφατη έκδοση με κάλαντα από όλη την Ελλάδα, υπό τον τίλτο “Calanda”. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν “Τα κάλαντα κουβαλούν μέσα τους όλη την ουσία της λαϊκής δεξιοτεχνίας, τόσο στις μελωδίες όσο και στα λόγια. Ακούγοντας το άλμπουμ μας “Calanda”, ανακαλύπτει κανείς πόσες διαφορετικές κλίμακες, πόση ποικιλία ρυθμών, πόσα διαφορετικά και ξεχωριστά ερμηνευτικά στυλ κρύβονται στις μουσικές κουλτούρες του ελληνισμού… Αλλά και οι στίχοι! Στοιχεία μεσαιωνικά, με αρχόντισσες και αφέντες, και ταυτόχρονα, αρχέγονος διονυσιανισμός. Ένα αβίαστο μείγμα επαίνων και ευχών, αρχαίων ελληνικών λέξεων και ιδιωμάτων κάθε είδους, λόγια ανόθευτης αγάπης και καθαρής πονηριάς…”
Υπό αυτό το πρίσμα και φυσικά στηριζόμενοι στη δική τους υψηλή μουσική δεξιοτεχνία, οι POLIS Ensemble παρέδωσαν ένα αξιόλογο άλμπουμ με κάλαντα από όλη την Ελλάδα, που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τη μουσική του ερμηνεία και τις μουσικές ιδέες που προτείνονται σε αρκετά σημεία, όπως για παράδειγμα στα “Κάλαντα της Νέας Χρονιάς” (με την Ευαγγελία Χαλδαιάκη στην ερμηνεία), στον “Συγκαθιστό από την Ανατολική Ρωμυλία” και την “Πεντοζάλη με τη Μαντούρα” (μουσική ερμηνεία του Νίκου Παραουλάκη). Ενδιαφέρον, ωστόσο, έχει και η ροή του μουσικού υλικού που με τον τρόπο με τον οποίο εκτυλίσσεται, σχηματίζει ένα μουσικό ταξίδι που δίνει την ευκαιρία στον ακροατή να μεταφερθεί χρονικά (με βάση τις γιορτές), αλλά και γεωγραφικά, σε διάφορα σημεία της Ελλάδας με όχημα τα Κάλαντα.
Οι POLIS Ensemble είναι οι Στέφανος Δορμπαράκης (κανονάκι, φωνή), Γιώργος Κοντογιάννης (λύρα), Αλέξανδρος Καψοκαβάδης (πολίτικο λαούτο, φωνή), Μανούσος Κλαπάκης (κρουστά), Νίκος Παραουλάκης (νέυ, καβάλ, φλογέρα, μαντούρα), Θεόδωρος Κουέλης (κοντραμπάσο).
Τα τραγούδια του άλμπουμ “Calanda” ερμηνεύουν οι Αλέξανδρος Καψοκαβάδης, Στέφανος Δορμπαράκης, Νεκτάριος Σ. Αντώνιου, Πέτρος Κουλουμής, Διονυσία Παπούλη, Ρούλα Τσέρνου, Ερήνη, Κωστής Αβυσσινός, Ειρήνη Δερέμπεη, Ευαγγελία Χαλδαιάκη, Γιάννης Μιχαηλίδης, Θοδωρής Μέρμηγκας, οι Schola Cantorum, η Χορωδία KEMFA και η Χορωδία του Σχολείου Θηλέων “Θεομήτωρ”.
Επίσης, το άλμπουμ είναι μια συμπαραγωγή του Νεκτάριου Σ. Αντώνιου και των POLIS Ensemble.